Νομίζετε ότι τα ξέρετε όλα;-Οποιος πέσει σε κινούμενη άμμο πνίγεται

Παρά τη δραματικότητα της σκηνής (από την ταινία «Τα κανόνια της ανταρσίας» του 1962, με τον Ντέιβιντ Νίβεν και τη Λέσλι Καρόν), η κινούμενη άμμος δεν «τρώει» ανθρώπους

Ολοι θα έχετε δει κάποια ανάλογη σκηνή σε ταινία: ενώ τρέχει κυνηγημένος να σωθεί, ο ήρωας πατάει ξαφνικά σε κινούμενη άμμο, βουλιάζει και στη συνέχεια εξαφανίζεται στο εσωτερικό της. Τα πράγματα δεν συμβαίνουν ωστόσο πάντοτε όπως τα βλέπουμε στον κινηματογράφο και, παρά το γεγονός ότι η αντίληψη πως ένας άνθρωπος που πέφτει σε κινούμενη άμμο οδεύει προς τον βέβαιο πνιγμό ήταν διαδεδομένη επί αιώνες, πρόσφατα αποδείχθηκε ότι το φυσικό αυτό φαινόμενο δεν είναι αυτό καθεαυτό θανατηφόρο. Τουλάχιστον όχι για τους ανθρώπους.

Η κινούμενη άμμος είναι στην ουσία κοινή άμμος, η οποία έχει αναμειχθεί με θαλασσινό νερό (συνήθως η περιεκτικότητα σε άμμο είναι γύρω στο 40%) και άργιλο, σχηματίζοντας μια κολλώδη υδρογέλη. Το αλάτι του θαλασσινού νερού εμποδίζει την απώθηση των κόκκων της άμμου, κάνοντάς τους να κολλούν μεταξύ τους, ενώ το ιξώδες της αργίλου σταθεροποιεί ακόμα περισσότερο τις δομές που σχηματίζουν, συγκρατώντας τες στην επιφάνεια του νερού. Ετσι, η άμμος που βρίσκεται από πάνω φαίνεται καθ' όλα στέρεη... Το νερό που κυλάει από κάτω υγραίνει ωστόσο με τις κινήσεις του τα μόριά της και εξουδετερώνει τις μεταξύ τους τριβές, με αποτέλεσμα η φαινομενικά στερεή αμμώδης επιφάνεια να συμπεριφέρεται σαν υγρό, μη μπορώντας να αντέξει το παραμικρό βάρος.

Η κινούμενη άμμος είναι ένα μη νευτώνειο θιξοτροπικό ρευστό, όπως το αίμα ή το γιαούρτι: αυτό σημαίνει ότι μια ελάχιστη μεταβολή (μικρότερη του 1%) στην πίεση που δέχεται προκαλεί ξαφνική αλλαγή στο ιξώδες της. Αν πατήσουμε στην επιφάνειά της, η διαταραχή που προκαλείται κάνει το νερό και την άμμο να αποχωρίζονται, προκαλώντας τον σχηματισμό ιζημάτων άμμου με πολύ μεγάλη πυκνότητα, τα οποία αυξάνουν δραματικά το ιξώδες. Το αποτέλεσμα είναι ότι βουλιάζουμε και παγιδευόμαστε μέσα στα συμπαγή ιζήματα. Για να κινηθούμε και να «ξεκολλήσουμε» από αυτά χρειάζεται να ασκήσουμε τεράστια πίεση: οι ειδικοί έχουν υπολογίσει ότι, σε ορισμένες περιπτώσεις, η δύναμη που θα πρέπει να ασκηθεί είναι όση θα χρειαζόταν για να σηκωθεί ένα αυτοκίνητο.

Παρ' όλα αυτά ο άνθρωπος δεν μπορεί να «πνιγεί» μέσα στην κινούμενη άμμο. Οπως έδειξαν γάλλοι και ολλανδοί επιστήμονες με μια μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2005, η πυκνότητα της υδρογέλης της άμμου είναι περίπου 2%, ενώ το ανθρώπινο σώμα έχει πυκνότητα 1%. Αυτό σημαίνει ότι, σύμφωνα με την αρχή του Αρχιμήδη, η άνωση που υφίσταται είναι τέτοια ώστε να μην του επιτρέπει να βυθιστεί. Η διαδεδομένη αντίληψη ότι οι άνθρωποι πνίγονται στην κινούμενη άμμο γεννήθηκε μάλλον από το γεγονός ότι εδάφη με κινούμενη άμμο σχηματίζονται συνήθως κοντά στη θάλασσα ή στις εκβολές ποταμών: αν υπάρχει παλίρροια, τα νερά που ανεβαίνουν μπορεί πράγματι να προκαλέσουν τον θάνατο κάποιου ο οποίος είναι παγιδευμένος σε αυτά.

Οι συμβουλές για όποιον βρεθεί σε ένα τέτοιου είδους επικίνδυνο περιβάλλον είναι «χαλαρώστε και απολαύστε το». Οσο κι αν φαίνεται περίεργο, οι κινήσεις επιφέρουν μεγαλύτερες αναταραχές στο ιξώδες και δυσχεραίνουν την κατάσταση. Η καλύτερη λύση είναι να αφήσει κανείς το σώμα του ελεύθερο να επιπλεύσει στη ρευστή άμμο και να περιμένει ως ότου φθάσει η βοήθεια.

Πηγή: http://www.tovima.gr